Tijdens het archeologisch onderzoek van een toekomstig bedrijventerrein te Roeselare (gemeente Rumbeke, provincie West-Vlaanderen, november 2005 – juli 2006) werd een goed bewaard ruiterspoor aangetroffen. Het bevond zich in de opvulling van een paalkuil. Deze laatste wordt op zijn beurt in verband gebracht met een vermoedelijk woonstalhuis uit de volle middeleeuwen (ca. 1100 – ca. 1300 n. Chr.). Een ruiterspoor wordt gedragen aan de achterzijde van de voet, boven de hiel. Riemen over de wreef en onder de voetzool houden het geheel op zijn plaats. Tijdens het paardrijden wordt het gebruikt om het paard ‘aan te sporen’.
Het spoor dat in Rumbeke werd ontdekt, bestaat uit een U-vormige beugel met een erg korte schacht die eindigt in een punt. Daarmee behoort het dus tot de categorie van de priksporen. Het exemplaar bestaat uit ijzer en is erg gecorrodeerd. Daarom kan, in afwachting van een grondige restauratie, niet worden bepaald of de beugelarmen eindigen in telkens één of twee ogen. Hieraan werden dan de draagriemen bevestigd.
De ontwikkeling in het uitzicht van de middeleeuwse ruitersporen is behoorlijk goed gekend. Enerzijds aan de hand van archeologische vondsten. Maar anderzijds ook dankzij afbeeldingen, vooral op grafstenen, waarop de gestorven ridder in vol ornaat is te bewonderen.
Tot aan het einde van de 13de eeuw is enkel het prikspoor in gebruik. Rond 1300 begint men ook met het vervaardigen van het radspoor. De twee types worden in de eerste helft van de 14de eeuw naast elkaar gebruikt, maar rond 1350 raakt het prikspoor uit de mode en wordt het radspoor algemeen. Na de 15de eeuw verliest het spoor zijn specifieke functie als onderdeel van de wapenuitrusting. Het leeft wel voort als een accessoire van het ruiterkostuum en blijkt erg aan de mode onderhevig te zijn.
Hoe een dergelijk ruiterspoor, dat tot de wapenuitrusting van de middeleeuwse ridder behoorde, op een landbouwnederzetting terechtkwam, blijft voorlopig een open vraag.
Bibliografie
BAART J. et al., 1977: Opgravingen in Amsterdam. 20 jaar stadskernonderzoek, Haarlem, pp. 436-437.
ELLIS B.M.A., 1993: Horse Equipment. Spurs, In: MARGESON S., Norwich Households: The Medieval and Post-Medieval Finds from Norwich Survey Excavations 1971-1978, East Anglian Archaeology. Report No. 58, Norwich, pp. 220-223.
Wouter Lammens
archeologisch tekenaar Stad Roeselare
Tot aan het einde van de 13de eeuw is enkel het prikspoor in gebruik. Rond 1300 begint men ook met het vervaardigen van het radspoor. De twee types worden in de eerste helft van de 14de eeuw naast elkaar gebruikt, maar rond 1350 raakt het prikspoor uit de mode en wordt het radspoor algemeen. Na de 15de eeuw verliest het spoor zijn specifieke functie als onderdeel van de wapenuitrusting. Het leeft wel voort als een accessoire van het ruiterkostuum en blijkt erg aan de mode onderhevig te zijn.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten